استان البرز با 5833 كیلومتر مربع مساحت به لحاظ وسعت كوچكترین استان كشور است .
این استان از شمال و شمال شرقی به استان مازندران ، از شرق و جنوب شرقی به استان تهران ، از جنوب به استان مركزی از جنوب غربی ،غرب و شمال غربی با استان قزوین همسایه است .
البرز سی و یكمین استان كشور است كه به دنبال تقسیمات جدید كشوری در سال 1389 به استان تبدیل شد.
این استان دارای چهار شهرستان كرج ، ساوجبلاغ ، نظرآباد و طالقان است كه در مجموع دارای 9 بخش ، 14 شهر و 360 آبادی و روستا است.
طالقان ، كرج ، نظرآباد ، تنكمان ، شهرجدید هشتگرد ، هشتگرد، چهارباغ ، كوهسار ، آسارا ، كمالشهر ، محمدشهر، ماهدشت ، مشیكن دشت ، اشتهارد و گرمدره 15 شهر این استان تازه تاسیس هستند.
بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسكن ، جمعیت استان البرز بیش از دو میلیون و 500 هزار نفر است كه 80 درصد جمعیت استان در مناطق شهری و 20درصد در روستاها ساكن هستند.
رشد شتابان جمعیت دراین استان حاصل مهاجرتها از نقاط مختلف كشور است كه ضمن آنكه می تواند فرصتی برای منطقه محسوب شود اما تاكنون با تهدیدهای فراوان اجتماعی و امنیتی همراه بوده است .
استان البرز در ابعاد مختلف از جمله بافت جمعیتی و مسایل اجتماعی ، موقعیت جغرافیایی، گردشگری ، كشاورزی ، اقتصادی و صنعتی و مسایل اجتماعی دارای ویژگی های منحصر به فرد و شرایط خاص خود است.
وجود اقوام مختلف ایرانی در استان البرز موجب شد تا كلانشهر كرج از سوی مقام معظم رهبری ایران كوچك نامیده شود.
همسایگی دیوار به دیوار با پایتخت و قرار گرفتن در مسیر استانهای شمالی و غربی كشور و همچنین قرار گرفتن در مسیر بزرگراه و آزاد راه تهران - شمال و غرب كشور و وجود چهارمین جاده زیبای جهان در البرز (جاده كرج – چالوس ) از مسایل مورد توجه دراین منطقه است.
در بخش گردشگری ، وجود جاده زیبای كرج – چالوس ، قرار گرفتن در مسیر استانهای شمالی و شمال غرب و غربی كشور ، نزدیكی به پایتخت و برخورداری از مكانهای زیبای طبیعی و تاریخی سبب شده تا این استان در طول سال بیش از 20 میلیون مسافر و گردشگر از آن گذر یا دیدن كنند.
مناظر زیبای طالقان ، ساوجبلاغ ، نظرآباد و بخش آسارا در طول سال بویژه فصول بهار ، تابستان و پاییز مملو از گردشگران است .
از سوی دیگر وجود پیست بین المللی دیزین در جاده كرج – چالوس سبب شد تا این پیست در تمام سال پذیرای ورزشكاران و علاقه مندان به ورزش های مفرح و اسكی باشد.
رودخانه و سدهای امیر كبیر و طالقان از مكانهای دیدنی استان البرز هستند كه علاوه بر تامین آب دو استان البرز و تهران در جذب گردشگر و سرمایه گذار موثر هستند.
رفت و آمد زیاد مسافران شمال كشور، گردشگران پیست بین المللی دیزین و ارتفاعات البرز سبب شده تا تعداد زیادی مراكز رفاهی و پذیرایی در این مسیر توسط بخش خصوصی احداث و راه اندازی شود و سرمایه گذاران از درآمد خوبی برخوردار باشند.
وجود بیش از یكصد اثر تاریخی و باستانی در استان البرز از ویژگی این استان است كه سالانه تعداد زیادی گردشگر را به این استان می كشاند.
تپه تاریخی ینگی امام در شهرستان ساوجبلاغ با قدمت 9هزار ساله و آثار تاریخی نظرآباد با قدمت هفت هزار ساله از ویژگی های منحصر به فرد تاریخی در این استان است.
اكنون خشت9 هزار ساله تاریخی شهرستان نظرآباد به عنوان یك اثر منحصر به فرد تاریخی در موزه سازمان ملل متحد نگهداری می شود.
وجود بیش از 15 غار و منظره زیبای طبیعی از جمله غار یخ مراد در شمال استان البرز از مكانهایی هستند كه سالانه تعداد زیادی گردشگر از آنها دیدن می كند.
زیبایی طبیعی و سرسبزی روستاهای استان البرز سبب شد تا در سفرهای اول ، دوم و سوم ریاست جمهوری و هیات دولت به این استان شش روستای البرز به عنوان مناطق هدف گردشگری در كشور معرفی شوند.
در بخش كشاورزی استان البرز نیز دارای شرایط خاص و منحصر به فرد است اگر چه وسعت این استان كم است اما از اراضی مستعد و حاصلخیز كشاورزی برخوردار است.
این استان دارای 48 هزار و 954 هكتار زمین كشاورزی و 25 هزار و 954 هكتار باغ است كه نیم درصد اراضی كشاورزی و باغی كشور در این استان قرار دارد.
سالانه یك میلیون و 78 هزار و 977 تن محصول كشاورزی شامل گندم ، جو، پنبه ، نخود، ذرت ، سیب زمینی ،پیاز،لوبیا ، عدس و كلزا در این استان تولید می شود.
80 درصد محصولات كشاورزی استان البرز سبزی و صیفی و 20درصد زراعی است .
همچنین سالانه دراستان البرز401 هزار و 78 تن محصولات باغی شامل سیب ، انگور، انواع آلو و گوجه سبز، هلو، شلیل ، گیلاس ، پسته و گردو تولید تولید می شود كه در تولید هلو ، شلیل، آلو و گوجه رتبه نخست كشوری و در تولید گلابی و نهال رتبه دوم كشوری را دارد.
استان البرز در بخش تولید گل لاله در كشور اول است و بخشی از محصولات باغی استان از طریق فرودگاه بین المللی پیام كرج به كشورهای حوزه خلیج فارس صادر می شود.
60 درصد میوه تولیدی كشور از طریق این فرودگاه به كشورهای مختلف جهان صادر و انتقال می یابد.
داشتن شرایط خاص كشاورزی و جغرافیایی سبب شده تا نخستین بندر خشك كشور در زمینی به مساحت حدود 300 هكتار در شهرستان ساوجبلاغ استان البرز برای صادرات محصولات كشاورزی و باغی با مشاركت بخش خصوصی از سال گذشته در دست احداث قرار گیرد.
ساخت این مجموعه تا دو سال آینده به اتمام می رسد و بستر بسیار مناسبی برای صادرات محصولات باغی و زارعی در البرز مهیا می شود.
در بخش دامی، استان البرز دارای 500 واحد دامداری صنعتی و دوهزار و 500 واحد دامی سنتی با ظرفیت حدود 125هزار راس دام سبك و سنگین است .
بخش عمده شیر و گوشت دو استان البرز و تهران در این واحدها تامین می شود .
در بخش اقتصادی ، استان البرز دارای ویژگی های منحصر بفرد است ، نزدیكی به بازار مصرف در تهران و مناطق پرجمعیت كشور و مسیر هوایی ، ریلی و ناوگان حمل و نقل زمینی سبب شده تا 13 درصد صنایع كشور در این استان استقرار یابد.
اكنون سه هزار و 500 واحد تولیدی و صنعتی كشور در استان البرز قرار دارد كه شش درصد جمعیت بیش از دو میلیون و 500 هزار نفری استان در این بخش كار می كنند.
بخش قابل توجهی از محصولات صنعتی استان البرز به كشورهای حوزه خلیج فارس ، اروپا ، آسیای مركزی ، عراق و افغانستان صادر می شود.
ماشین آلات صنعتی ، مواد غذایی و لوازم خانگی ازعمده تولیدات استان البرز است .
در بخش علمی و فرهنگی، استان البرز در كشور دارای جایگاه خاص و ویژه است ، فعالیت بیش از 10 سازمان ، موسسه و مركز كشوری در این استان از نكات قابل توجه و با اهمیت است .
سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ، معاونت آب و خاك وزارت جهادكشاورزی، پژوهشكده بیوتكنولوژی ، موسسه تحقیقات علوم دامی ، واكسن و سرم سازی رازی ، پژوهشكده رویان، پژوهشگاه مواد و انرژی ، پژوهشگاه زمین شناسی ،موسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر وزارت جهاد كشاورزی ، مركز آموزش كشاورزی وزارت جهاد كشاورزی وموسسه تحقیقات و آموزش وزارت نیرو در البرز استقرار دارند.
اكنون نیز دانشگاههای بزرگ تربیت معلم ، علوم پزشكی ،پیام نور ، حفاظت محیط زیست كشور، آزاد اسلامی ، پردیس كشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران و چند مركز علمی و كابردی در استان البرز فعالیت دارند كه بزودی نخستین دانشگاه اقتصاد كشور دراین استان راه اندازی می شود.
جمعیت دانشجویی استان البرز طبق آخرین آمار 120 هزار نفر اعلام شده است .
همچینن این استان دارای بیش از 500 هزار دانش آموز در مقاطع مختلف تحصیلی است كه با جمعیت برخی استانهای كشور برابری می كند.
سفرهای رییس جمهوری به شهرستانهای استان تازه تاسیس البرز كه قبل و بعد از تاسیس این استان انجام شده هریك با بركات فراوانی برای این منطقه همراه بوده است .
بزرگترین مطالبه مردم شهرستانهای مذكور در سفر نخست تشكیل استانی جدید با نام البرز بود كه در دولتهای قبلی اراده ای برای تحقق این امر وجود نداشت .
مردم می گفتند كرج و غرب استان تهران زیر سایه پایتخت گم شده و در سرانه بودجه كشور سهم قابل توجهی ندارند، كمااینكه از كلانشهر میلیونی كرج به عنوان كلان روستا نام برده می شد.
چرخ سازندگی در این شهرستانها با سختی پیش می رفت و نبض اقتصادی منطقه به كندی می زد و مردم این دیار سرسبز چندان امیدی به رفاه نسبی نداشتند زیرا هر چند منطقه دارای بستر های مناسب در تمام زمینه ها بود اما مردمانش برای بهره مندی از امكاناتی ناچیز به پایتخت چشم دوخته بودند.
سفر نخست هیات دولت به شهرستانهای كرج ، ساوجبلاغ ، طالقان و نظرآباد درمهرماه سال 85 انجام شد كه در آن زمان این شهرستانها بخشی از جغرافیای استان تهران محسوب می شدند.
در این سفر 71 پروژه عمرانی ، فرهنگی ، اقتصادی و خدماتی برای این شهرستانها مصوب شد كه تاكنون 98 درصد آنها تكمیل و به بهره برداری رسیده است .
بیشترین این پروژه ها در زمینه آموزشی ، بهداشتی و درمانی و كشاورزی اجرا شده كه تاثیر بسزایی در رونق اقتصادی و پیشبرد برنامه های فرهنگی و آموزشی این مناطق داشته است.
با این سایه سنگین پایتخت ،رفاه را از البرزنشینان سلب كرده بود زیرا این كرج و غرب تهران بودند كه بار پایتخت را بردوش می كشیدند.
دومین سفر دكتر محمود احمدی نژاد در اردیبهشت ماه سال 88 و در آستانه انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری به شهرستان های غرب استان تهران انجام شد كه مردم از رییس جمهوری برای تشكیل استان جدیدی در این منطقه تقاضای كمك كردند.
دكتر احمدی نژاد به مردم كرج و شهرستانهای اطراف آن وعده تشكیل این استان را داد كه برخی آن را شعار تبلیغاتی برای انتخابات دانستند زیرا وعده های گذشته برخی مسوولان ، مردم را از تحقق چنین امری نا امید كرده بود.
این سفر نیز با 94 پروژه عمرانی در زمینه های ورزشی ، آموزشی ، دانشگاهی ، بهداشتی درمانی ، خدماتی و اقتصادی برای شهرستانهای كرج ، ساوجبلاغ ، طالقان و نظرآباد همراه بود .
طبق بررسی ها تاكنون 65 درصد این پروژه ها به بهره برداری رسیده است .
به دنبال این سفر لایحه تشكیل استان البرز در دست بررسی كارشناسان و هیات دولت قرار گرفت و كارشناسان ساعت ها ،زمان صرف تعیین شاخص های اقتصادی ، اجتماعی ، سیاسی ، جغرافیایی و فرهنگی در این منطقه كردند.
پرونده استان البرز بین وزارتخانه ها دست به دست می شد و كارشناسان با دقت و وسواس خاص شاخص ها را برای معرفی به هیات دولت بررسی كردند.
سرانجام درخرداد ماه سال 89 هیات دولت لایحه استان البرز را تایید و به مجلس شورای اسلامی ارسال كرد كه مجلس نیز با رای نمایندگان آن را تصویب و شورای نگهبان بر مصوبه مجلس مهر تایید گذاشت .
موج شادی در شهرستانهای كرج، ساوجبلاغ ، طالقان و نظرآباد در بین مردم به وجود آمد و بزرگترین گام برای البرز نشینان برداشته شد.
به دنبال تشكیل استان البرز ،عیسی فرهادی در مهرماه سال 89 كه تا آن زمان فرماندار ویژه كرج بود به عنوان اولین استاندار سكان البرز را به دست گرفت.
مردم با ارسال تومارهای بلند از رییس جمهوری ، مجلس و شورای نگهبان تشكركردند و پس از این بود كه البرز به كارگاه سازندگی تبدیل شد تا جاییكه مسوولان شهری برای تغییر كرج از كلان روستا به كلانشهر آستین ها را بالا زدند و با جرات تمام به اجرای پروژه های بزرگی همچون ساخت همزمان شش تقاطع غیر همسطح در این شهر پرداختند.
آهنگ سازندگی در البرز آغاز شد و مسوولان بلند پایه كشور یكی پس از دیگری برای ارتقای سطح تشكیلات اداری منطقه به كرج سفر كردند و دستگاههای اجرایی را برای برداشتن گامهای بلند تقویت گسترش دادند.
اینك البرزی ها دیگر مجبور نیستند برای كمترین مجوز اداری به پایتخت مراجعه كنند و خود البرز كارگشا شده است.
سومین سفر استانی و در واقع نخستین سفر در قالب استان البرز هیات دولت در هفتم دیماه سال 89 به این استان انجام شد و این بار رییس جمهوری كه به وعده های قبلی خود جامه عمل پوشانده بود و در واقع پرونده بزرگ كاری دیگری بر روی هیات دولت گشوده بود با دست پرتر پا به این استان گذاشت.
رییس جمهوری و وزیرانش به البرز آمدند و در یك روز و شب پركار دار و ندارهای البرز را بررسی و بودجه جدیدی برای این استان تصویب كردند.
افزون بر 15 هزار میلیارد ریال بودجه بود كه در این سفر برای استان تازه تاسیس البرز به تصویب رسید.
حدود 950مصوبه در این سفر در بخش های مختلف به ثبت رسید و 614 پروژه عمرانی ، فرهنگی ، دانشگاهی ، بیمارستانی ،راهسازی ، قطار شهری و خدماتی برای البرز تعریف شد.
ساخت 10 بیمارستان ، چهار دانشگاه، سه بزرگراه ، حدود یكصد مدرسه ، 130 پروژه ورزشی ، حدود یكصد مركز فرهنگی مذهبی و چندین پروژه كشاورزی و صنعتی در فهرست این مصوبات هستند.
به گفته مسوولان استانداری البرز تا كنون 50درصد مصوبات دور سوم سفر رییس جمهوری به این استان اجرایی شده است .
اتصال بزرگراه شهید همت تهران به كرج و ساخت خط ریلی كرج - هشتگرد از جمله پروژه هایی است كه با سرعت درحال انجام است .
در جریان سفر های رییس جمهوری به استان البرز ساخت 120 هزار واحد مسكونی مهر در این استان اجرایی شده كه تاكنون بیش از یكهزار واحد آنها به بهره برداری رسید و هفت هزار واحد دیگر در حال واگذاری به مردم است .
راه اندازی بیش از یكصد طرح اقتصادی و صنعتی در استان البرز با حمایت دولت خدمتگزار از اثرات این سفرها بوده كمااینكه امسال با حمایت دولت حدود 50 هزار فرصت شغلی جدید دراین استان ایجاد شد.
در بخش فرهنگی ،ساخت و راه اندازی بیش از 50 مركز فرهنگی در زمینه كتابخانه عمومی ، مراكز مذهبی و هنری از دستاوردهای سفرهای دولت است.
آنچه بیش از هر چیز سبب شادمانی البرزنشینان شده ، تمركز تصمیم گیرها در استان و گسترده شدن دامنه اختیارات مسوولان منطقه است كه می تواند در بررسی نیازها و مشكلات مردم گره گشا باشد . ك/4
1027/